Anahtar, Buton, Switch Çeşitleri (On/Off, Push, Yaylı, Aç Kapa) Nedir?
Merhaba arkadaşlar, bu yazımızda anahtar ve buton çeşitlerini anlatmaya çalışacağız.
Bir anahtar seçerken dikkate alınması gereken özellikler:
- Türü.
- Voltaj ve akım kapasitesi.
- Çalışma yöntemi
Farklı anahtar tiplerini tanımlamak için aşağıdaki terimler kullanılır :
Aşağıdaki anahtar diyagramları, en sık kullanılan değiştirme ve basmalı anahtar tiplerini göstermektedir.
SPST Açık-Kapalı | SPDT Açık-Açık |
| SPDT Açık-Kapalı-Açık | DPST Açık-Kapalı |
| DPDT Açık-Açık | DPDT Açık-Kapalı-Açık |
Switch Çeşitleri
Anahtar kontaklarını tanımlamak için birkaç terim kullanılır:
- Kutup (Pole) – anahtar kontak setlerinin sayısı.
- Yansıtma (Throw) – iletken pozisyon sayısı (sadece tek ve çift için kullanılır)
- Yol (Way) – iletken konum sayısı.
- Anlık (Momentary) – düğme bırakıldığında normal konumuna döner.
- Açık (Open) – iletken değil.
- Kapalı (Closed) – iletken.
On Off Anahtarı Çalışma Prensibi
Basit bir açma-kapama anahtarı, bir set kontak, tek kutuplu ve tek atış yapan bir anahtarlama konumuna sahiptir. Bu anahtar tipine SPST (tek kutuplu, tek atışlı) denir ve hareketi on off olarak tanımlanır. Anahtar mekanizmasının iki konumu vardır: kapalı – açık ve açık – kapalı. Tek bir konum yani On modu akımı ilettiği için buna “tek atış” denir.
Push Buton Çalışma Prensibi
Anahtara basıp, basılı tuttuğunuzda açık, bıraktığınız anda kapalı konumda olacaktır. Bu anahtar tipine push buton denir. Anlık eylem gerektiren işlerde kullanılır. Mesela; kapı zili, kapı otomatiği gibi.
AÇIK-KAPALI, SPST
SPST: Tek Kutuplu, Tek Atış
Basit bir açma-kapama düğmesi.
Şebeke elektriği ile kullanıldığında elektrik çarpmalarına karşı iletken değil de iletken olmayan plastik temas noktasına sahip DPST anahtarını kullanmak daha iyidir.
Bas-Çek Push Buton
Push buton, düğmeyi bıraktığınızda kapalı konumuna dönen bir tip anahtar çeşitidir.
Push-to-break, SPST Anlık
Düğmeyi bıraktığınızda bir açık konumuna geri döner. Örneğin sürekli çalışan bir sistemi anlık durdurmak için kullanılır.
AÇIK-AÇIK, SPDT
SPDT = Tek Kutuplu, Çift Atışlı
Bu anahtar her iki konumda da açık olabilir ve her durumda ayrı bir cihazı açar. Buna geçiş anahtarı da denir.
Örneğin, bir pozisyonda kırmızı ve diğer pozisyonda yeşil bir lamba açmak için bir SPDT anahtarı kullanılabilir.
Bir SPDT geçiş anahtarı, COM’a ve şemada gösterilen A veya B terminallerinden birine bağlanarak basit bir açma-kapama anahtarı olarak kullanılabilir.
SPDT çok kullanılan bir anahtar türüdür.
ON-OFF-ON, SPDT Orta Kapalı
Bu, yukarıda gösterilen standart SPDT anahtarının özel bir sürümüdür. Merkezde kapalı olan üçüncü bir anahtarlama pozisyonu vardır.
Çift AÇIK-KAPALI, DPST
DPST = Çift Kutuplu, Tek Atışlı
Birlikte çalışan bir çift açma-kapama anahtarıdır (devre sembolünde noktalı çizgi ile gösterilir).
DPST anahtarı genellikle şebeke elektriği için kullanılır.
Çift AÇIK-AÇIK, DPDT
DPDT = Çift Kutuplu, Çift Atış
Birlikte çalışan bir çift açma-kapama anahtarı (devre sembolünde noktalı çizgi ile gösterilir).
Ters Çevirme Anahtarı
Bir DPDT anahtarı, aşağıdaki şemada gösterildiği gibi, bir motor için geri vites anahtarı olarak bağlanabilir.
AÇIK-KAPALI-AÇIK, DPDT Orta Kapalı
Yukarıda gösterilen standart DPDT anahtarının özel bir sürümüdür. Merkezde kapalı olan üçüncü bir anahtarlama pozisyonu vardır. Motor kontrolü için kullanılabilmektedir.
Anlık (ON) -OFF- (ON) versiyonların da, serbest bırakıldığında anahtarın merkezi kapalı konuma döndüğü durumlarda mevcuttur.
Push-Push Anahtarı ON-OFF, SPST
Anlık itme SPST açma-kapama anahtarıdır: açmak için bir kez basın, kapatmak için tekrar basın. Buna mandallama eylemi denir.
Mikro Anahtar AÇIK-AÇIK, SPDT
Mikro şalterler, küçük hareketlere ve küçük kuvvetlere yanıt olarak tamamen açık veya tamamen kapalı olacak şekilde tasarlanmıştır.
Mikro anahtarlar genellikle kapılar da dahil olmak üzere parçaların konumunu tespit etmek için makinelerde sensör olarak kullanılır, örneğin 3d yazıcı sınır anahtarı vb.
Normal anahtarlar, tamamen açık veya kapalı olmadıklarında kontaklarında oluşan kıvılcımlardan muzdarip olabilirler, mikro anahtarlar bu sorunu önlemek için tasarlanmıştır.
Anahtar ile Çalışan Buton
Anahtarla çalışan bir anahtardır. Anahtar olmadan aktif edilemez.
Eğim Anahtarı (SPST)
Eğim anahtarları iletken bir sıvı içerir ve eğildiğinde kontakları kapatarak anahtarı kapatır. Bir nesnenin konumunu algılamak için bir sensör olarak kullanılabilirler. Bazı eğim anahtarları zehirli cıva içerir.
Manyetik Anahtar – REED
Anahtarın yanına küçük bir mıknatıs getirilerek kapatılır. Güvenlik devrelerinde, örneğin kapıların kapalı olup olmadığını kontrol etmek için kullanılırlar. Standart SPST (basit açma-kapama )dır, ancak SPDT (değiştirme) versiyonları da mevcuttur.
Uyarı: reed anahtarları kolayca kırılan bir cam gövdeye sahiptir!
DIP Switch
Bir dip anahtarı, bir dizi minyatür SPST açma-kapama anahtarıdır, gösterilen örnekte 8 anahtar vardır.
Dip anahtarları, örneğin bir uzaktan kumandanın kodunu ayarlamak gibi devreleri ayarlamak için kullanılır.
Çok Kutuplu Anahtar
6 kutuplu değiştirme anahtarı olarak da bilinen 6 kutuplu çift atış anahtarıdır. Anlık veya mandallama eylemine sahip olacak şekilde ayarlanabilir. Mandallama eylemi, bir push-push anahtarı gibidir. ilk pozisyon için bir kez itin, ikinci pozisyon için tekrar itin vb.
Çok Yönlü Anahtar
Çok yönlü anahtarların 3 veya daha fazla iletken konumu vardır ve birkaç kutbu olabilir (kontak setleri).
Hepsi bu kadar. Umarım Anahtar, Buton, Switch Çeşitleri makalemizi beğenmiş ve yeni bir şeyler öğrenmişsinizdir.
Memnun kaldıysanız aşağıda bulunan “yukarı ok“a tıklayarak +1 puan verebilirsiniz. 
Diğer Güncel Arduino Projeleri için BURAYA TIKLAYABİLİRSİNİZ.
Sizde Robotlara ve Maker’lığa Meraklıysanız Robotik Marketimiz ROBOCOMBO‘yu Ziyaret Edebilirsiniz.
Okuduğunuz İçin Teşekkürler.
Kaynak: electronicsclub.info/switches.htm
